Beykoz Camları
Prof. Dr. Önder Küçükeerman
Endüstriyel Tasarım, Akademisyen
2018-02-15 00:00:00
Mühendislik Mimarlık Öyküleri 8
CAM SANAYİ
TMMOB
978-605-01-0884-2
|
Beykoz bölgesinde ilk kez cam fabrikasının kuruluşu, Venedik camcılığının kendi krizlerini aşmak için dışa açılmaya başladığı yıllara rastlıyor. Ve büyük bir olasılıkla, böyle bir nedenle, III. Selim Dönemi’nde Mehmet Dede isimli Mevlevi Venedik’te eğitilmiş ve daha sonra Beykoz’daki fabrikada camcılığa başlamıştır.
Bütün bu gelişmelerden açıkça anlaşılıyor ki Osmanlı İmparatorluğu da diğer Avrupa krallıkları gibi, o tarihlerin en yeni sanayi ve sanat olayı olan camcılığa sahip çıkmıştır. Üstelik de uzun yıllardan beri en önemli rakip olan Venedik cam teknolojisini ülkeye getirmek ve onu alabildiğince geliştirmek için girişimler ve düzenlemeler başlatmıştı. İstanbul’da başlatılmış olan Beykoz camcılığı aslında, Akdeniz camcılığının 3000 yıllık tarihi kimliği ile bağlantılıydı. Camcılığın başlangıç noktası olan Doğu Akdeniz ve daha sonra da olağanüstü bir şekilde parlayan Venedik camcılığı, tarih içine bizim “Beykoz işi” kimliği olarak tanınan cam eserlerin yaratılmasında büyük ölçüde etkili olmuştu. 1930’lu yıllarda Paşabahçe bölgesinde çok sayıda camcı ailesi bulunuyordu. Türk cam sanayiinin yeni baştan kurulması konusu gündeme geldiği zaman da bu önemli gerçeğin ilk olarak akla gelmesi çok doğaldı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 1800’lü yılların ilk günlerinde başlatılmış olan eski “Boğaziçi Camcılığı”, Türkiye Cumhuriyeti’nin 1935 yılında kurulacak olan yeni projesi olan Paşabahçe Cam Fabrikası’na, büyük ve zengin bir miras bırakmış oluyordu. Öykümüz bu miras üzerine |